یکی از رخدادهای تلخی که در سالهای اخیر در جنگلهای زاگرس در حال رخ دادن بوده و هر روزه بر
وسعت آن افزوده می شود، زوال یا خشکیدگی درخت بلوط (oak decline) است. متخصصین بیماریهای بخش جنگل معتقدند که آفات و یا بیماری در میان درختان بلوط به تنهایی نمی تواند علت وقوع چنین فاجعه زیست محیطی باشد و قطعا” عواملی نظیر تخریب جنگل، خشکسالی های پی در پی، گرد و غبارهای اخیر و نوع خاک در زوال و خشکیدگی بلوط های منطقه زاگرس نقش مؤثری داشته اند.
اخیرا” در اکثر مناطق جنگلی زاگرس پدیده مرگ ناگهانی گونه بلوط مشاهده گردیده است که از میان ۱۱ استان زاگرسی، استان ایلام در شرایط بحرانی و أسف باری قرار دارد. این پدیده فاجعه آمیز، بیشتر در خاکهای کم عمق و شنی مشاهده شده است و غالبا” در اثر نابسامانی شرایط رویشگاهی و برهم خوردن تعادل محیطی، از خشکیدگی ریشه های موئی درختان بلوط شروع شده و با ظهور آفات و بیماری های ثانویه، استرس های شدیدی به درختان بلوط وارد آمده و سبب زوال و خشگیدگی آنها می شود.
متأسفانه پس از ظهور علائم زوال و خشکیدگی – که به صورت اپیدمی نیز در همه مناطق جنگلی زاگرس گسترش می یابد – بیشتر از ۳ تا ۵ سال طول نمی کشد که درختان بلوط بطور کامل خشک گردیده و مرگ ناگهانی جنگلها رخ می دهد.
در حال حاضر علاوه بر نظریه کارشناسی فوق الذکر – که برمبنای اصول آفت شناسی بنا نهاده شده است و بر ضعف بیولوژیکی گونه بلوط در اثر قطع جنگل، تبدیل فرم پرورشی بلوط از دانه زاد به شاخه زاد، خشکسالی های سنوات گذشته و گرد و غبار تأکید دارد – برخی کارشناسان جنگل نیز باستناد مباحث جنگل شناسی به مبحث «توالی و تواتر در جنگل» نظر دارند که بر مبنای این نظریه کارشناسی هم به سبب تغییرات محیطی و شرایط اکولوژیکی – نظیر تخریب جنگل، خشکسالی های پی در پی، گرد و غبارهای اخیر و … – گونه بلوط که گونه ای کلیماکس و با ارزشی است در حال زوال و نابودی بوده و در این سیر قهقرایی گونه های پست و کم ارزش اکولوژیکی در حال جایگزینی گونه بلوط می باشند.
در صورتیکه چنین نظریه ای – «توالی و تواتر جنگل» – درست باشد، جنگلهای زاگرس در شرایط بسیار بدتری نسبت به نظریه اول قرار دارند و ممکن است در مدت زمانی نه چندان طولانی، شاهد گسترش این پدیده تلخ در همه مناطق جنگلی زاگرس باشیم و با مرگ ناگهانی بلوط، فاجعه ی زیست محیطی بزرگی رغم بخورد. البته در شرایطی که نظزیه اول هم درست باشد، به دلیل اینکه در سالهای گذشته اقدامات مؤثر و جامعی در جهت آفت شناسی و پیشگیری و مبارزه با آفات در جنگلهای زاگرس صورت نگرفته است، جنگلهای بلوط با شرایطی شدیدا” بحرانی مواجه خواهند شد و با صرف هزینه های زیاد هم نمی توان از خسارت های زیست محیطی فاجعه آمیز این پدیده کاست.
بلوط میوه ای پرطرفدار و خوشمزه است ،آیا از خواص درمانی این میوه اطلاعی دارید؟
مشخصات:
درختی با عمر طولانی است که دارای پوست خاکستری و تاج گرد و عریض می باشد.برگها به رنگ سبز تیره ،به شکل تخم مرغ با حاشیه ای مواج و بدون دمبرگ می باشند.گلهای نر بصورت گروهی روی یک پایه و به شکل آویزان می رویند،گلهای ماده بر روی دمگل های بلند از بغل برگها میرویند و در گروه های 2 – 5 تایی بوده و دارای کاسه ای هستند که از فلس پوشیده شده است و میوه داخل همین کاسه تشکیل می شود .
مناطق معتدل جنوب اروپا،قفقاز وآناتولی در ایران در آذربایجان و خراسان یافت می شود.
پوست درخت و مازو ( ترشح صمغی پوست درخت که ناشی از فعالیت لارو حشره بر روی آن میباشد )
تانن ها،اسید پیروگالیک،کاتشین و کورستین از عمده ترین مواد موثره می باشند.بلوط یکی از غنی ترین گیاهان داروئی از بابت میزان تانن ( 8-20%) می باشد .{ از دیگر گیاهان علف نقره ای،نعنا،قره قات و هماملیس را می توان نام برد.}
* ضد اسهال : بدلیل وجود تانن زیاد،قابض ( مایعات اطراف را به خود جذب می کند ) بوده و در اسهال های آبکی حاد،دفعات اسهال را کم می کند.
درمان
* اسهال : با کاهش ترشحات روده ای منجر به کاهش دفعات اسهال می گردد .{کمکی ( خوراکی)}
* بواسیر : با کاهش تورم عروق منجر به کم شدن تورم و التهاب هموروئید می شود. {کمکی (حمام ، کمپرس)}
* در مواردی که سطح وسیعی از پوست آسیب دیدگی دارد بدلیل احتمال جذب غیر قابل کنترل تانن ها مصرف موضعی و حمام ممنوع است .
* در صورت مصرف توام با آلکالوئیدها و داروهای قلیائی احتمال رسوب دارو و کاهش جذب آنها وجود دارد .
* تانن بلوط منجر به رسوب نمکهای آهن شده و عدم جذب کافی آهن را موجب می شود.
بدلیل نبود مطالعات کافی با احتیاط صورت گیرد.
مصرف در دوران شیردهی:
با احتیاط صورت گیرد.
نظرات شما عزیزان: